Mevrouw X belde op. Paard verkocht naar het buitenland. Paard was gekeurd en betaald maar nog niet naar koper in buitenland. Stond hier nog op een pensionstal. Ging om behoorlijk groot bedrag. Geen koopcontract. Paard zou op transport naar buitenland gaan maar dit kon nog even duren. Wat als het paard iets zou gaan mankeren, voor wiens risico zou dat nu zijn?
Interessante vraag. Het risico gaat in beginsel over op de nieuwe eigenaar zodra het paard geleverd is. Was dit paard geleverd? Hoe zit het ook alweer?
Volgens de Wet is een paard geen zaak, dieren zijn geen zaken maar (wettelijke) bepalingen met betrekking tot zaken zijn wel op dieren van toepassing. Het paard wordt als roerende zaak beschouwd. Voor de overdracht van roerende zaken is levering vereist en die levering vindt plaats door het bezit van het paard over te dragen. Paard wordt daadwerkelijk overhandigd aan de nieuwe eigenaar.
Maar er zijn ook andere mogelijkheden:
- Paard staat op een manege. Verkoper en koper sluiten de koop, paard wordt betaald. Paard blijft op dezelfde manege staan, koper komt niet op stal om het paard daadwerkelijk in ontvangst te nemen van de verkoper maar toch gaat het bezit over op de nieuwe eigenaar. Dit heet een levering longa manu.
- Verkoper/ eigenaar is de trainer van het paard en het paard staat bij haar op stal. Na de koop wordt afgesproken dat het paard nog even bij de trainer op stal blijft staan. In dat geval kan na het sluiten van de koop en betaling van het paard de levering ook plaatsvinden zonder dat de nieuwe eigenaar het paard daadwerkelijk persoonlijk in ontvangst heeft genomen. In dat geval gaat de vorige eigenaar, de verkoper, het paard houden voor de nieuwe eigenaar. Levering constituto possessorio (C.P.)
Geen probleem dus denk je nu, na betaling is het paard dus eigenlijk altijd geleverd en het risico overgegaan op de nieuwe eigenaar. Nee dus.
Voor levering Longa Manu vereist de Wet dat de pensionhouder erkent dat hij nu voor de nieuwe eigenaar het paard zal houden of verkoper en koper moeten verklaren aan de pensionhouder dat het paard is geleverd. Zonder erkenning door de pensionhouder of een verklaring van de verkoper en koper vindt er dus geen levering plaats.
Voor de levering C.P. vereist de Wet een beding tussen verkoper en koper, er moet dus een aparte afspraak over gemaakt worden. Zonder afspraak ook geen levering.
We gaan even terug naar mevrouw X. Er is geen koopcontract, het paard staat op een pensionstal en de pensionstal houder heeft niet expliciet erkend dat hij nu voor de buitenlandse koper is gaan houden noch hebben mevrouw X en de buitenlandse koper aan de pensionhouder verklaard dat het paard is verkocht en geleverd. Levering heeft volgens de Wet dus nog nietplaatsgevonden. Als het paard onverwachts komt te overlijden kan Mevrouw X niet meer leveren en pleegt zij mogelijk wanprestatie.
Geen leuk vooruitzicht dus. Had mevrouw X dit kunnen voorkomen? Jazeker, in een koopcontract kan worden vastgelegd hoe en wanneer het paard geleverd wordt en wanneer de risico’s overgaan op de nieuwe eigenaar. Had mevrouw X in een e-mail of een WhatsApp bericht met koper afgesproken dat het paard geleverd was en hadden zij dit bericht doorgestuurd naar de pensionhouder dan zou haar positie ook al wat sterker zijn geweest. Dus als je echt niet met een contract kan of wil werken probeer dan toch zoveel als mogelijk de kern van de overeenkomst vast te leggen via de mail of WhatsApp. Welk paard, voor welke prijs, wanneer moet er betaald worden, wanneer is het paard geleverd en gaat het risico over. Het kan echt heel veel gedoe voorkomen!
